HSEE یک سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی است که با هدف صیانت از حقوق نیروی کار، محیط زیست و اموال و دارایی های شرکت ها، تشکیل شده و شامل قوانین، مقررات، قواعد و فرآیندهایی است که به منظور ایمنی کارگران و پیمانکاران در محیط کارشان، آتش نشانی، حفاظت از محیط زیست و همین طور حفاظت از محیط پیرامون در مقابل خطرات و حوادث راه افتاده است.
کلمه HSEE برگرفته از ابتدای کلمات زیر به معنی سلامتی، ایمنی، محیط زیست و انرژی می باشد. Health = سلامتی Safety = ایمنی Environment = محیط زیست Energy = انرژی و در واقع HSEE یک سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی است که با هدف صیانت از حقوق نیروی کار، محیط زیست و اموال و دارایی های شرکت ها، تشکیل شده و شامل قوانین، مقررات، قواعد و فرآیندهایی است که به منظور ایمنی کارگران و پیمانکاران در محیط کارشان، آتش نشانی، حفاظت از محیط زیست و همین طور حفاظت از محیط پیرامون در مقابل خطرات و حوادث راه افتاده است. ایمنی در محیط کاری با بهره گیری از سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی HSEE، می تواند در سراسر کشور شده پیاده سازی شده و موجب کاهش حداکثر خطرات و حوادث گردد؛ و چیزی که در ای بین بسیار حائز اهمیت می باشد، آموزش و آمادگی کارکنان در مورد بهداشت و ایمنی مطابق با استانداردهای HSEE خواهد بود.
موضوع بهداشت و ایمنی و محیط زیست ابتدا از زمان انقلاب صنعتی طرح گردید؛ در آن هنگام بسیاری از کارگران به دلیل شرایط و اوضواع کاری بسیار نامناسب، بر اثر حوادث، بیماری ها و ... یا جان خود را از دست می دادند و یا دچار آسیب های شدید در روند کاری خود می شدند؛ علاوه بر این، در آن دوران ارتباط بین بیماری و وقوع حوادث نیز کشف شد که از همین رو در سال ۱۹۷۰ میلادی، جهت حمایت از حقوق کارگران و کارمندان، قانونی تصویب گردید که تحت این این قانون کارفرما مکلف شد تا همه ی خطرات ناشی از کارش را برای کارگران و نیروی کاری خود شرح بدهد تا آن ها نیز به خوبی بدانند در چه محیطی قرار است کار بکنند و از خطرات احتمالی کار آاگهی کامل داشته باشند. البته کل قانون HSEE به همین جا ختم نشد و در گذر سال ها، روند الزامات مربوط به آن تکمیل و افزوده شد.
اولین بار HSEE در ایران نیز از سال ۱۳۵۳ هجری شمسی شروع شد که در آن هنگام شرکت ملی نفت ایران مطابق با بند ۲۶ قانون مكلف شد تا در روند عملياتی مرتبط به هر قرارداد، مراقبت و دقت تمام و کمال خود را جهت حفظ منابعِ ثروت طبيعي و همین طور جلوگيري از آلودگي های محيط (آب، هوا و زمين) به کار ببندد. هم اکنون این سیستم در قالب اداره کل ایمنی، محیط زیست و انرژی وزارت صمت (صنعت، معدن و تجارت) و به صورت جدی در حال کار در کشورمان است.
در HSEE، موضوعات مرتبط با بهداشت، ایمنی و محیط زیست در هر پروژه تحت کنترل در می آید و البته هر کدام از مباحث این سیستم ایمنی شامل موارد متعددی می باشد که در زیر اجتمالا به آنها اشاره می شود.
بهداشت مربوط به نظارت دقیق بر سلامت کارکنانی می باشد که در محیط های خطرناک و آلوده همچون کار با اشعه ها یا قرار داشتن در محیط هایی با آلودگی بالای هوا قرار دارند و ... که با قرار گرفتن در آن محیط کاری، در معرض خطرات متفاوت نیز قرار می گیرند، می‌باشد.
تشخیص زودهنگام عوامل نامطلوب، که با شناسایی به موقع کارفرما می تواند آسانتر کنترل هایی انجام داده و همچنین از شیوع آن عواملی که بر سلامتی اثر سوء می گذارند نیز جلوگیری کند. واکشی و کسب اطلاعاتی به منظور ارزیابی خطرات و چالش های بهداشتی (برای کمک به کارکنان حاضر در محیط های خطر آفرین) آگاه سازی بهتر و بیشتر کارمندان و کارکنان از خطرات احتمالیِ موجود در مکان پیرامون کاری شان ایجاد فرصت برای کارکنان جهت آموزش مسائل متناسب با سلامتی و بهداشت به ایشان
ایمنی شامل حفاظت از کارمندان و کارکنان در مقابل خطرات موجود در کار، اجرا و عملیات های مختلف کاری است؛ و این بیشتر به بعضی از مشاغل می باشد که پر خطر بوده و در معرض حوادث مختلف می باشند. به عنوان نمونه، کار در ارتفاع (با احتمالا خطر سقوط و ...)، جوشکاری ها، حفاری ها و کند و کارها و … مثال هایی از این موضوع هستند که اگر در این قبیل کارها به درستی ایمنی رعایت نشود، مطمئنا سلامتی کارکنان به خطر خواهد افتاد. از همین رو بهره گیری از تجهیزات ایمنی برای کارکنان مثل پوشش های متناسب با محیط، به منظور حفظ سلامتی و امنیت جانی، از کاربردهای ایمنی در HSEE می باشد؛ و علاوه بر آن، ایمن سازی محیط های کاری، مدیریت حریق و آتش سوزی ها، و… به منظور جلوگیری از خطرات احتمالی از قواعد حاکم برای ایمنی در HSEE است.
قاعده ی زیست محیطی بر اثرات منفی فعالیت های صنعتی بر روی طبیعت نظارت و کنترل می کند. و نظارت زیست محیطی شامل مراقبت از محیط زیست در مقابل آلودگی های نشات گرفته از ماشین آلات و تجهیزات صنعتی که شامل تولید و انتشار گازهای هیدروکربن، گازوئیل ها، پسماندهای صنعتی و ... مربوط می شود. به زبانی دیگر، هدف اصلی از مسائل محیط زیستی، کاهش قابل توجه پسماندهای مواد زائد و کاهش حداکثری آلودگی های مخرب زیست محیطی است؛ و به طور کلی هدف آن نیز ارائه ی خدماتی به منظور جلوگیری یا کاهش این مواردِ مخرب و دشمن طبیعت می باشد.
مبحث انرژی نیز یکی از مباحث بسیار مهم در HSEE است که ارتباط مستقیمی با نسل های آینده بشری دارد؛ در این مبحث باید راهکارهای لازم برای استفاده ی بهینه از انرژی های موجود و روش های جلوگیری از اصراف و هدررفت آنها را در برنامه ی سازمانی قرار داده تا به بهترین نحو ممکن در هر صنعتی، دستگاه و سازمانی از اتلاف این ثروت ارزشمند تا حد امکان جلوگیری و اجتناب شود.
هدف از ارائه سیستم مدیریت سلامت و ایمنی HSEE، برقرار و ایجاد یک چارچوب استاندارد و قاعده مند براساس استانداردهای سازمان بین المللی استانداردسازی ISO14001 و ISO45001، ISO2016 می باشد که حفظ سلامت، بهداشت، ایمنی و محیط زیست را در برابر خطرات و حوادث به طور حداکثری تضمین بکند. و از همین رو سیستم مدیریت HSEE باید به عنوان بخشی از فعالیت های سازمان ها اجرا و پیاده سازی شود.
اگرچه در نگاه اول، برخی از قواعدی که سیستم HSEE بر هر سازمان و کسب و کار تحمیل می کند، قوانینی سنگین، هزینه بردار و تقریبا نپذیرفتنی به نظر می آیند، اما وجود ویژگی های بسیار سازنده و اثرگذاری که در پی پیاده سازی این سیستم، بر هر محیط کاری و دستگاه اجرایی مترتب می شود، سبب خواهد شد که خط بطلانی بر نگرش های منفی ابتدایی کشیده شود. در پایین تعداد اندکی از مزایای زیاد پیاده سازی این سیستم آورده شده است. بهبود حدکاثری سلامت و ایمنی افزایش قابل توجه کارایی کسب و کار با نظر به کاهش میزان حوادث بهبود قابل توجه سلامت روحی و روانی کارکنان در پی تامین امنین جانی ایشان بهبود روابط در کار و ایجاد صمیمیت بیش تر با نظر به بهبود وضع روحی افراد جلب اعتماد بانک ها، سرمایه گذاران و شرکای تجاری برای همکاری بهتر ایجاد یکپارچگی و هدفمند سیستمی در کل روند کاری آمادگی حداکثر برای هرگونه شرایط بحرانی احتمالی جلوگیری از هزینه های مازاد احتمالی حاصل از سوانح غیرمترقبه آینده نگری جهت ایجاد دنیایی بهتر برای فرزندان و آیندگان خود و ...